O Kadar Diyet Yapıyorum Fakat Bir Türlü Zayıflayamıyorum

Esas olarak sağlığı korumak, düzeltmek ya da geliştirmek için beslenmenin düzenlenmesi anlamına gelen diyet, günümüzde daha çok zayıflamak amacıyla uygulanmaktadır. Günümüz kültüründe zayıf olmanın güzellikle eşdeğer tutulması bu yaklaşımı yaratmakta ve beslemektedir.

Özellikle kadınlarda olmak üzere günümüzde daha güzel, daha alımlı ve daha çekici görünmek için zayıflamaya çalışan birçok kişi bulunmaktadır. Başka bir deyişle diyet yapmada asıl amaç zayıflama değildir.

Zayıflama amacıyla diyet yapmaya karar vermenin, diyeti sürdürmenin ve sonuçlarının her insanda o insana özgü psikolojik boyutları vardır. Diyet yapmaya karar verme birçok etmenden etkilenebilmektedir. Bunların arasında rekabet ve rekabetle ilgili duygular, eşler arasında yaşanan sorunlar, günlük yaşamda karşılaşılan güçlükler, özgüven kaybı ve değerlilik duygusunda zedelenme sayılabilir. Zayıflamaya karar vermek, yeni bir başlangıç gibi algılanır. Kişi karşı karşıya olduğu sorunu çözmek için bir çaba içine girdiği düşüncesine kapılır ve kendisini daha iyi hisseder. Bir mucize ile her şeyin değişeceği beklentisine girer.

Kitaplar okunur, gazeteler takip edilir, arkadaşlara sorulur. En uygun diyet bulunmaya çalışılır. Fakat başlamak göreceli olarak daha kolayken sürdürmek çoğu zaman pek kolay olmaz. İlk günlerde kurulan beslenme düzeni günler içinde bozulmaya başlar. Günler haftalar geçtikçe ilk günlerdeki istek ve kararlılık giderek azalır. Diyeti başarılı biçimde sürdüren ve zayıflayanların önemli bir kısmı da çoğu zaman tekrar kilo alır, ulaşılan zayıflık kalıcı hale dönmez. Diyet yapanlarda sonuç çoğu zaman hüsrandır. İşin ilginç tarafı bir süre sonra yeni bir diyet programı ile tekrar başa dönülür ve bu birçok kez yinelenir. Süreç bir yandan her seferinde yeni bir umut yeşertirken bir yandan da kişinin kendisini suçlamasına ve değersiz hissetmesine ve çaresizlik duygularına kapılmasına yol açar.

O kadar diyet yapmanıza karşın bir türlü zayıflayamayanlardansanız yalnız beslenme düzeninizi değiştirmenin zayıflamak için yeterli olmadığını kabul etmeniz ve konuyu birçok boyutuyla yeniden değerlendirmeniz gerekiyor demektir. Aşağıda bu açıdan yararlı olabilecek bazı öneriler sıralanmıştır:

• Öncelikle neden zayıflamak istediğinizi kendinizi kandırmadan belirleyiniz. Örneğin zayıflama isteğinin en önemli nedeni kıskançlık gibi kabullenilmesi zor duygular olsa bile bu cesaretle kabullenilmelidir.
• Zayıf ya da ‘fit’ olmanın güzellikle eşdeğer tutulmasının günümüz kültürünün dayatması olduğunu sürekli aklınızda tutunuz.
• Biyolojik ve psikolojik açıdan kendinizi daha iyi tanımaya çabalayın. Sosyal çevrenizin ve sosyal ilişkilerinizin sizi ve beslenme alışkanlıklarınızı nasıl etkilediğini yeniden değerlendiriniz.
• Biyolojik ve psikolojik yapınıza ve doğanıza uygun hedefler koyunuz.
• Zayıflamaya çalışırken sağlıksız beslenme yanlışına düşmeyiniz.
• Diyet sizde takıntı haline geldiyse bunun mutlaka bir psikolojik nedeni var demektir. Gerekirse bir uzmandan yardım almayı düşününüz.
• Uyguladığınız diyetinizin bir uzman tarafından hazırlanıp hazırlanmadığını, diyete yeterince uyup uymadığınızı gözden geçirin.
• Yaşam biçiminizi ve alışkanlıklarınızı gözden geçirin. Yemek yeme, abur cubur yeme, kalorisi yüksek yiyecek ve içecekler tüketme, hareket, egzersiz, spor, televizyon seyretme, bilgisayar oyunları, oyalanma, konuk ağırlama, günler, eğlenceler ve sosyal toplantılar gibi her türlü alışkanlıklarınızı belirleyin. Şişmanlamanıza yol açan alışkanlıklarınız varsa öncelikle bunları değiştirmeye çalışın. Yaşam alışkanlıkları daha sağlıklı şekle dönüştürülmedikçe zayıflamanın kalıcı hale gelme olasılığı düşüktür.
• Aşırı beslenme yanında yanlış beslenip beslenmediğinizi de gözden geçirin.
• Hızlı zayıflamadan çok zaman içine yayılmış zayıflamayı yeğleyiniz.
• Diyet yapmak uğruna severek ve büyük zevk alarak tükettiğiniz yiyecekleri nefret ettiğiniz yiyecekler haline dönüştürmeyin.
• Zayıflayamadığınız için suçluluk duyguları yaşıyorsanız, sizin için zayıflamanın psikolojik anlamı daha çok önem taşıyor demektir. Zayıflamaya çalıştığınız kadar psikolojik sorunlarınızı da çözmeye çalışın.
• Ruhsal sorunların, ruhsal hastalıkların, ilaçların ve çeşitli bedensel hastalıkların şişmanlamanın ya da zayıflayamamanın altta yatan nedeni olabileceğini unutmayın. [Şişmanlamaya neden olan en önemli ruhsal rahatsızlıklardan birisi depresyondur. Dürtü denetiminde güçlük yaşayanlarda da yeme isteklerini engelleyememe nedeniyle şişmanlama görülebilmektedir. Diğer yandan bazı kişilerin stres altında iken daha fazla yedikleri (özellikle abur cubur) görülmektedir.]
• Şişmanlamanın altta yatan nedenini doğru bir şekilde belirlemedikçe zayıflama uğraşısında kalıcı sonuç elde etme şansınız çok düşüktür. Örneğin stres yaşadığı dönemlerde ya da sıkıntılı günlerde daha çok yiyenlerin stresle baş etme becerileri kazanması ve kendini daha iyi tanıması gerekmektedir.

Prof. Dr. Erol Özmen

Muayenehane:
Talatpaşa Bulvarı, No: 50, Dora Apt, Kat: 3, Daire: 3, Alsancak, İzmir
Yüz yüze ya da  online görüşme randevusu için telefon : 0 542 236 13 54

Yazılı olarak izin alınmadan alıntı yapılamaz.

Prof. Dr. Erol Özmen’in diğer makaleleri için lütfen tıklayınız