Dikkat Eksikliği Nedir ?

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, çocuğun yaşına ve gelişim düzeyine uygun olmayan aşırı hareketlilik, istekleri erteleyememe ve dikkat sorunları ile kendini gösteren bir durumdur. DEHB, çocuğun okul başarısı, aile hayatı, sosyal ilişkileri ve benlik saygısı üzerine çeşitli olumsuz etkisi vardır. DEHB oldukça sık görülen bir bozukluktur.

Aşırı hareketlilik dikkat sorunları ve istekleri erteleyememe belirtileriyle kendini gösterir.

Kesin tanının konabilmesi için bu belirtilerin 7 yaşından önce başlamış olması, günlük yaşamı etkileyecek boyutta olması ve birden fazla ortamda görülmesi gerekmektedir.

DEHB olan çocuklar; sadece dikkat sorunu olanlar, sadece hareketlilik ve dürtüsellik sorunu olanlar, hem dikkat, hem dürtüsellik, hem de aşırı hareketli olanlar şeklinde üç grupta incelenirler.

Dikkat Eksikliği Nedir ? Ders çalışma, problem çözme veya çocuk için çok da eğlenceli olmayan bir görev esnasında kendisini gösteren bir konsantre olamama durumudur. DEHB olan çocuklar saatlerce televizyon izleyip ve bilgisayar oyunları karşısında saatlerce sıkılmadan durabilmektedirler. Bu dikkati ölçmek için yeterli bir durum değildir. Bizim için önemli olan öğrenme ortamlarındaki dikkat performansıdır. Dikkat eksikliği yaşamayan çocuklar dikkatleri dağıldığında yeniden toparlanıp işlerine devam edebilirler.

DEHB olan çocuklarda dikkati yeniden toplamak güçtür. Çocuğun dikkat süresi yaşıyla orantılı olarak artar. Bir yaşındaki bir çocuğun dikkat süresi 3-5 dakika iken 5-6 yaşındaki çocuğun dikkat süresi 15-20 dakika olmalıdır.

Dikkat Eksikliği Belirtileri Nelerdir ?

• Detaylara dikkat etmemek
• Dikkatsizce hatalar yapmak
• Verilen görevi tamamlayamama
• Dinlememe
• Yönergeleri takip etmede zorluk çekme
• Çaba gerektiren görevlerden kaçma
• Dikkat dağınıklığı veya unutma

Hiperaktivite Belirtileri Nelerdir ?

• Özellikle el ve ayakların sürekli kıpırdaması
• Belli bir süre oturamamak
• Uygun olmayan zamanlarda koşmak veya tırmanmak
• Etkinliklere katılamama ve oyun oynama zorluğu
• Aşırı konuşmak

Dürtüsellik Belirtileri Nelerdir ?

• Söz kesme
• Sırasını bekleyememe
• Düşünmeden hareket etme

Okul sorunları ve öğrenme bozuklukları, davranış bozuklukları, karşıt gelme bozukluğu, uyum sorunları, sınav kaygısı DEHB’ye eşlik eden problemler arasındadır.

DEHB olan çocuklar çalışma ortamlarını düzenleme konusunda yeterli değildirler. Düzenli çalışamazlar ve uzun süren ödevler için yeterli sabrı gösteremezler. Ders esnasında sürekli farklı uyarıcılarla ilgilenirler. Sabırla yazı yazmak onlar için çok güçtür. Bu sebeplerden dolayı; kapasitelerinin altında başarı gösterirler. Sınav notları tutarsızlık gösterir. İyi bildikleri soruları bile yanlış cevaplarlar. Zamanı doğru kullanamazlar.

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu İçin Neler Yapılabilir ?

DEHB yaşayan çocukların asıl kapasiteleri doğrultusunda performans sergilemelerini sağlamak amacıyla; öncelikle sessiz bir çalışma ortamı yaratılmalıdır. Bunun yanı sıra gün içinde yapacağı etkinlikleri ona sırayla anlatabiliriz ya da planlamasına yardımcı olabiliriz. Verilen görevleri, sorumlulukları hatırlamasını kolaylaştıracak şekilde görünür bir yerde tutmasını sağlayabiliriz. Sorumluluk alması konusunda destekleyebiliriz. Başarıya ulaşacağı konusunda kendisine olan inancını ve güvenini artırıcı konuşmalar yapabiliriz. Okul malzemelerini akşamdan düzenlemesi gerektiğini hatırlatabiliriz. Öğretmenleri ile düzenli olarak iletişime geçerek; gelişim sürecini takip edebiliriz.

Klinik Psikolog Ali Bıçak

www.antalyapsikoloji.net

Yazılı olarak izin alınmadan alıntı yapılamaz.

Klinik Psikolog Ali Bıçak’ın diğer makaleleri için lütfen tıklayınız