Psikoloji & Psikiyatri
Psikoloji ve psikiyatrinin internet adresiÇocuklarda Yalan Söyleme Sebepleri ve Belirtileri
Klinik Psikolog Çağla Ulaş
Ebeveynler çocuklarının yalan söylemelerinden oldukça rahatsızlık duyarlar. Bu bağlamda çocukların abartılı veya hayali olarak anlattıkları durumlar yalan olarak algılanmamalıdır.
Çocuklar dil becerilerinin gelişmesiyle birlikte hayal güçlerine bağlı olarak farklı hikâyeler anlatabilir veya gerçek dışı olaylar aksettirebilirler. Bu durum anne-babaları endişelendirmemelidir. ”yalan söylüyorsun veya yalan söyleme ”gibi cümleler kullanılmamalıdır. Bunun yerine kendisinin de anlayacağı bir dille konuyu çocuğunuza açıp üzerine konuşmayı denemelisiniz. Çocuğun bilişsel ve duygusal gelişimini göz önünde bulundurduğumuzda 5 yaşın sonuna kadar bu durum olağan ve normaldir.
Çocuklarda yalan söyleme sebepleri:
Çocukların yalan söylemeye başlamasında etken birçok farklı faktör olabilir. Çocuk gerekli sevgi ve eğitimi başta ailesi olmak üzere çevresinden ve bulunduğu ortam ve kişilerden öğrenecektir. Bu durumda çocuğun kuracağı ( güvenli bağlanma olarak da adlandırabileceğimiz) bağlanma duygusu , kişinin etrafına ve ebeveynlerine karşı duyduğu sevgi, inanç ve güvene dayalıdır. Çocuk sevildiğini ve aynı zamanda kendini güvende hissederse yalan söyleme eğilimini en aza indirgiyor olacaktır. Diğer bir yandan ailenin çocuğa olan tutumu , davranış ve düşüncesine karşılık verdiği tepki son derece önemlidir. Sağlıksız iletişim içerisinde bulunan aileler çocuklarına fazla tepki verdiklerinden dolayı çocuklarını yalan söylemeye itiyor olabilir. Bu sebepten dolayı aile içi iletişim ve konuşma biçimi çok önemlidir. Çocuğu dinlemeden suçlamak, söylediğini ciddiye almamak veya zan altına bırakmak çocuğu birçok yönden etkilemektedir. Çocuğa karşı takınılan tutum çocuğun size vereceği cevap eşit ölçüde olacaktır. Ebeveyni tarafından gelecek olan tepkiden korktuğu için çocuk gerçeği söylemekten çekinebilir. Bu anlamda çocuğunuzu dinlememeniz, ciddiye almamanız, düşüncesine saygı göstermemeniz, başkalarıyla kıyaslamanız, olumsuz eleştirilerde bulunmaz çocuğunuzu yalana sürüklemekle birlikte özgüven eksikliğiyle ve öfke olarak kendini belirtecektir.
Yalan söylemenin başlıca duygusal sebepleri:
- Aşağılık duygusu
- Kompleks
- Anlaşılmazlık hissi
- Küçümsenme
- Yetersizlik
- Çaresizlik
- Korku
- Suçluluk
- Kıskançlık
- Utanç
- Öfke
Klinik Psikolog Çağla Ulaş
Yazılı olarak izin alınmadan alıntı yapılamaz.
Klinik Psikolog Çağla Ulaş’ın diğer makaleleri için lütfen tıklayınız