Okul Fobisi ve Ayrılık Anksiyetesi (Okula Gitmeyi Reddeden Çocuklar)

Klinik Psikolog Çiğdem Koşe Demiray

Çocuklar için okula gitmek genellikle heyecan verici ve eğlenceli bir olaydır. Ne var ki, bazıları için aşırı korku ya da panik verici olabilir. Ebeveynler, eğer çocukları düzenli olarak hasta hissettiklerinden şikayet ediyorsa ya da sıklıkla küçük fiziksel şikayetlerle okuldan eve gitmek için izin istiyorsa bu durumu değerlendirmelidir.

Okula gitmeyi istememe herhangi bir zamanda ortaya çıkabilir, fakat en çok çocukların ilköğretim ve ortaokulun yeni görevleriyle mücadele ettikleri 5-7 yaş ve 11-14 yaş aralıklarında yaygındır.

Bu çocuklar için ebeveynlerinin ve evlerinin yarattığı güvenli ortamı terk etmek korku vericidir. Çocuğun paniği ve okula gitmeyi reddi ebeveynlerin üstesinden gelmesi için çok zordur, fakat bu korkular ve davranışlar profesyonel yardımla başarıyla tedavi edilebilir.Okula gitmeyi reddetme çoğunlukla, çocuğun evde ebeveynlerine yakınlaştığı, yaz tatili,seyahat ya da kısa hastalık gibi bir dönemi takip eder. Ayrıca bir akrabanın ya da evcil hayvanın ölümü, okul değişikliği veya yeni bir semte taşınmak gibi stresli bir hadiseyi detakip edebilir. Bir çocuk okulu terk etme zamanı gelmeden önce, baş ağrısından, boğaz ağrısından ya da mide ağrısından şikayet edebilir. Hastalık, çocuğun evde kalmasına izin verilmesinin ardından azalır ve sadece ertesi sabah okula gitmeden önce tekrar ortaya çıkar. Bazı vakalarda çocuk basitçe evden çıkmayı reddedebilir. Panik, okulda olmaktansa evden çıkarken gelir, çoğu kez okuldayken çocuk sakindir.

Nedensiz okuldan korkan çocuklarda şunlar olabilir:

• Kendi başlarına bir odada otururken güvensiz hissetmeleri
• Bağımlı davranış sergilemek
• Kendilerine ya da ebeveynlerine zarar geleceğine dair haddinden fazla endişe ve korku duyma
• Evin etrafında anne ya da babayı gölge gibi takip etmek
• Uyumaya gitmekte zorluk çekmek
• Kabuslar görmek
• Abartılı, gerçek dışı hayvan, canavar, hırsız korkuları olması
• Karanlıkta yalnız olmaktan korkma
• Okula gitmeye zorlandığında türlü aksilikler yapma

Bu tür belirtiler ve davranışlar ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan çocuklarda yaygındır. Ayrılık anksiyetesi olan ve profesyonel yardım almayan çocuklar için ileride çeşitli psikolojik rahatsızlıklar geçirme riski (yetişkinliğinde anksiyete ve panik bozukluk) artar. Korkular devam ettiğinde ebeveynler ve çocuk; bir plan geliştirip çocuğu okula ve başka aktivitelere döndürebilecek donanımlı bir ruh sağlığı uzmanına danışmalıdır. Daha büyük çocuklarda ya da ergenlerde okula gitmeyi reddetme genellikle daha ciddi bir hastalıktır ve daha yoğun bir tedavi gerektirir. Evi/ebeveynleri terk etmeye ve okula gitmeye dair ölçüsüz korkular başarılı bir şekilde tedavi edilebilir.

Klinik Psikolog Çiğdem Koşe Demiray

www.cigdemkose.com

Yazılı olarak izin alınmadan alıntı yapılamaz.

Klinik Psikolog Çiğdem Koşe Demiray’ın diğer makaleleri için lütfen tıklayınız