Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) İle Nasıl Baş Edilir?

• Sizin yakınmalarınızı kimin obsesif kompulsif bozukluk olarak değerlendirdiği çok önemlidir. Bu değerlendirme bir psikiyatrist (psikiyatri uzmanı) tarafından yapılmadıysa bir psikiyatriste mutlaka başvurun.
• Psikolojik yardım ya da tedavi gerektiren bir durum tespit edildiyse psikiyatristin tavsiye ettiklerini aksatmadan uygulayın. İlaç kullanmanızı önerdiyse ilaçları tavsiye edildiği biçimde kullanın. Kullandığınız ilaçların olumlu ve olumsuz etkilerini, iyi gelip gelmediğini doktorunuza söyleyin.

• Tedaviden mucizevi bir şekilde kısa sürede sonuç beklemeyin. Tedaviye başlar başlamaz ya da birkaç hafta içinde sıkıntılarınızın tümüyle ortadan kalkacağını düşünmeyin. Uzun süreli bir tedavi sürecine hazırlıklı olun.
• Kendinizi kendi başınıza tedavi etmeye kalkışmayın. Kolay ulaşabileceğiniz, sürdürebileceğiniz ve benimsediğiniz bir psikiyatrist belirleyerek düzenli olarak ona gidin. Bir zorunluluk ya da benimsememe söz konusu değilse birkaç görüşme sonrasında yarar görmediğinizi düşünerek başka bir psikiyatriste gitmeyin.
• Aşağıda obsesyon ve kompulsiyon olarak nitelendirilebilecek takıntıları olanlara verilen tavsiyelerin bilgilendirme amaçlı oluğunu unutmayın, doktorunuza mutlaka danışın. Farklı bir uygulama söz konusu olursa doktorunuzun söylediğini dikkate alın.
• Stresli ve rahatsız edici duyguların çok yoğun olduğu dönemlerde obsesyonlarda ve kompulsiyonlarda genellikle bir artış olur. Her türlü stres ile obsesyon ve kompulsiyonun oluşturduğu stres ile baş etme ve strese katlanma gücünüzü arttırın.
• Aklınızdan geçen takıntılı düşüncelerin yalnız bir düşünce olduğunu, aklınızdan geçen düşüncelerin sizi ve kişiliğinizi yansıtmadığını unutmayın.
• Aklınıza gelen takıntıları durdurmaya, silmeye ya da mantıklı açıklamalarla susturmaya, aklınızdan kovmaya çalışmayın. Bu tür uğraşlar o anı kurtarıyor gibi olsa da kalıcı sonuç vermez. Nitekim akıldan atmaya çalışmanın hiçbir işe yaramadığını siz de birçok kez yaşadınız. Kaldı ki ruh sağlığı uygulamalarında durdurmaya çalışmak yerine düşüncelerin gelmesine izin vermenin uzun dönemde daha yararlı olduğu görülmektedir. Obsesyon niteliğinde bir düşünce aklınıza takıldığında onu yorum yapmadan bir dış gözlemci gibi yalnız izleyin.
• İstemediğiniz düşüncelerin aklınıza gelmesinden korkmayın, utanmayın, kendinizi suçlamayın. Her insanın aklına saçma, anlamsız ya da utanç verici bulduğu düşünceler zaman zaman gelir. Fakat bunlar birçok insanda takıntı ya da obsesyon haline dönmez. Zihnin kendi akışı içinde geçer gider.
• Obsesyonlar, takıntılar ve saplantılar ruh sağlığı uygulamalarında sık karşılaşılan yakınmalardır. Bu tür yakınmaların yalnız sizde olduğunu düşünmeyin.
• Birçok kişi obsesyonların şizofreni gibi ruhsal hastalıkların öncüsü olabileceği ve ‘delireceği’ kaygısı ve korkusu yaşar. Oysa obsesif kompulsif bozukluk ve şizofreni farklı nitelikler taşıyan hastalıklardır.
• Yakınlarınızdan beklediğiniz ya da istediğiniz desteği alamadığınızı düşünüyorsanız onları hemen anlayışsız olmakla suçlamayın – onların sizi tam istediğiniz gibi anlamasının çok zor olduğunu kabullenin. Obsesyon ya da kompulsiyon yaşamayan birisinin okb’li bir hastayı anlaması çok zordur. Doktorunuzun tedavi sürecinde yakınlarınızdan sizin obsesyon ve kompulsiyonlarınızı pekiştirecek davranışlardan kaçınmalarını isteyebileceğini unutmayın.
• Rahatlamak için alkol almayın. ‘Bitkisel’ ve ‘doğal’ diye satılan ürünleri kullanmayın.
• Düşünceler tümüyle kontrol edilebilen yaşantılar olmadığından düşüncelerinizi kontrol etme çabasından vaz geçin.
• Obsesyon ve kompulsiyonlarınızın nasıl ortaya çıktığını, ne zaman şiddetlendiğini belirleyin. Takıntıları tetikleyen her neyse onlardan kaçmak ve kaçınmak yerine öncelikle daha kolay üstesinden gelebilecekleriniz olmak üzere üstüne gidin. Kendinizi bu uyaranlara maruz bırakın. Başlangıçta çok zor olsa da takıntılarınıza teslim olmayın. Takıntılarınıza direnin. Yaşadığınız strese dayanabildiğinizi ve katlanabildiğinizi gördükçe takıntılar ile mücadele gücünüzün arttığını göreceksiniz.
• Obsesyon ve kompulsiyonlarınız bazı insanlara garip, tuhaf ve ürkütücü gelebilir. Aslına bakarsanız bu hiç de şaşırtıcı bir durum değildir. İnsanlar bilmedikleri, görmedikleri ve onlara yabancı olan her konuda bu tür duygu ve düşüncelere kapılırlar. Bu sizi üzmesin, durumu kişiselleştirmeyin.
• Zihnin derinlerine inerek ya da bilinçaltı temizliği ile obsesyon ve kompulsiyonlardan sizi kurtaracağını söyleyenlere itibar etmeyiniz. 

Prof. Dr. Erol Özmen

Muayenehane:
Talatpaşa Bulvarı, No: 50, Dora Apt, Kat: 3, Daire: 3, Alsancak, İzmir
Yüz yüze ya da  online görüşme randevusu için telefon : 0 542 236 13 54

Yazılı olarak izin alınmadan alıntı yapılamaz.

Prof. Dr. Erol Özmen’in diğer makaleleri için lütfen tıklayınız