Psikoloji & Psikiyatri
Psikoloji ve psikiyatrinin internet adresiGebeliğin Ruh Sağlığına Etkisi – Gebelikte Ruhsal Sorunlar
Gebelik ve ruhsal rahatsızlıklar
Depresyon
Gebelik döneminde depresyonun görülme sıklığının % 7.4-12.7 arasında değiştiği bildirilmektedir. Daha önce depresyon geçirmiş olanlarda gebelik döneminde de depresyon görülme olasılığı daha yüksektir. Özellikle gebelik planı ya da gebelik nedeniyle ilaçlar kesildiyse bu risk biraz daha artmaktadır. Yine ailede depresyon geçiren kimse varsa gebede depresyon görülme olasılığı artar. Gebelikte depresyon görülme olasılığını arttıran diğer risk etmenleri arasında sosyal desteğin yetersiz olması, kronik hastalıkların varlığı, madde bağımlılığı, düşük doğum ağırlıklı çocuk doğurma ve ölüm doğum yapma bulunmaktadır.
Anksiyete bozuklukları
Doğuma yakın dönemde olan gebelerde yapılan araştırmalarda anksiyete bozukluklarının görülme oranının % 9-30 arasında değiştiği bildirilmektedir. Gebelik döneminde tedavi edilmemiş anksiyete hem annenin hem bebeğin sağlığını olumsuz etkileyebilmektedir.
Yapılan araştırmalarda gebelik öncesi dönemde panik bozukluğu olan kadınların gebeliklerinde panik bozukluğu belirtilerinde bir azalma olduğu fakat bu durumun gebelik sonrasında panik bozukluk görülme oranını arttırdığı bildirilmektedir.
Psikoz
Geçmişte psikoz tanısı alan kadınlarda gebelik psikozu gelişme riski daha yüksektir. Psikozun ilk kez gebelik döneminde ortaya çıkma olasılığının düşük olduğu bildirilmektedir.
Gebelik döneminde ruhsal bozuklukların tedavisi
Ruhsal rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar plasentadan ve anne sütüyle bebeğe geçebilmektedir. Bu nedenle ruhsal yakınmaları olan gebelerde dikkatlice değerlendirilmesi gereken iki konu bulunmaktadır. İlki tedavi edilmemesi durumunda ruhsal rahatsızlığın anneye ve bebeğe verebileceği olumsuz etkilerin neler olduğudur. İkincisi kullanılması planlanan ilacın bebeği nasıl etkileyeceği konusudur. Artı ve eksileri ile durum değerlendirilerek karar verilmelidir.
Ancak ruhsal rahatsızlıkların tedavisinde tek yolun ilaçlar olmadığı da dikkate alınmalıdır. Ruh sağlığı uzmanlarından alınan psikolojik destek gebenin ruh sağlığını olumlu etkilemektedir. İlaç kullanmamayı gerektiren ruhsal rahatsızlıklar olduğunda ruh sağlığı uzmanlarının belirlediği randevulara düzenli gidilmelidir. Ruh sağlığı uzmanları çeşitli terapötik girişimlerle gebelere ruhsal destek verenilmektedirler.
Kaynaklar
Copoglu, U., Kokacya, M., & Demircan, C. (2015). Gebelik ve Laktasyon Döneminde Ruhsal Bozukluklar ve Tedavisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Dergisi, 6(24), 43-53.
İlginizi çekebilecek diğer yazılar:
Hamilelik Psikolojisi – Uzman Psikolog Zehra Erol
Hamilelikte Psikolojik Değişimler – Uzman Psikolog Zehra Erol