KİTAP TANITIMI:

Geçinilmesi Zor İnsanlarla Geçinme Sanatı
Prof. Dr. Erol Özmen
Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri
İzmir – 2011

GENEL ÖNERİLER 1*

Geçinilmesi zor insanlarla ilişkide her zaman çeşitli zorlukların ve çatışmaların yaşanacağı en baştan kabul edilmeli ve ilişkiyi sürdürmenin yolları bulunmaya çalışılmalıdır. Geçinilmesi zor insanların tümü için geçerli önerilerde bulunmak mümkün olmamakla birlikte, kitabın bu bölümünde geçinilmesi zor insanların tümüne yönelik öneriler ele alınacak, daha sonraki bölümlerinde ise kişilik yapısına göre çeşitli önerilerde bulunulacaktır.

Geçinilmesi zor insanlarla geçinme sanatında temel nokta kişinin kendisinin ve karşısındakinin nasıl davranabileceğini öngörebilmesidir. İnsanlarla ilişkide karşılaştığımız bir sorunda ne hissedeceğinizi, ne düşüneceğinizi ve nasıl davranacağınızı bildiğiniz zaman nerede durmanız gerektiğini, hangi yoldan gitmeniz gerektiğini kolayca kestirebilirsiniz. Örneğin öfkesini denetleyemeyen bir kişi iseniz, öfkelenmeye başladığınızı hissettiğiniz anda öfkeyle baş etme yöntemlerinizi bir an önce kullanmaya başlamanız gerekmektedir. Karşınızdakinin nasıl davranabileceğini bildiğiniz zaman ise kendinizi ona göre konumlandırmanız ve bu özelliğine uygun bir davranış tarzı geliştirmeniz mümkün olmaktadır. Örneğin karşısındakini küçük görme eğiliminde olan bir kişi herkese olduğu gibi size de küçümseyici bir tarzda yaklaşacaktır.

Kitaptaki sayfa no: 35

Karşısındakinin herkese böyle davrandığını bilen ve ondan böyle bir davranış bekleyen bir kişinin onun küçümseyici ve aşağılayıcı tutum ve davranışlarına öfkelenmeden (ya da daha az öfkelenerek) ilişkiyi sürdürme olasılığı bunu bilmeyen kişilere göre biraz daha fazladır. Halk arasında “alttan alma” ve  “suyuna gitme” şeklinde tanımlanan tutum belli oranda bu kişilere nasıl davranılması gerektiğini ifade etmektedir. Fakat bu tutumun karşıdaki kişinin güdümüne girmeden belli bir hedefe yönelik olarak sürdürülmesi gerekmektedir. “Tavına getirmek” ve “taşı gediğine koymak” deyimlerinde ifade edildiği gibi neyin ne   zaman ve nasıl söyleneceği iyi düşünülmelidir.

Aşağıda geçinilmesi zor insanlarla geçinmeyi başarmak isteyenler için çeşitli öneriler bulunmaktadır. Fakat bunların akla gelince kolayca başarılan davranış biçimleri olmadığı ve ancak uzun dönemli çabalar sonucunda kazanılabileceği unutulmamalıdır. İnsanlarla ilişkiyi ve iletişimi yönlendirmek ve yönetmek için insanın öncelikle konuyu önemsemesi, sahiplenmesi ve sabırlı biçimde çaba harcaması gerekmektedir.

Kitaptaki sayfa no: 36

Kendinizi yeterince tanıyıp tanımadığınızı gözden geçirin

İnsanın kendini tanıması, olaylar karşısında ne düşüneceğini, ne tür duygular yaşayacağını, ne tür tepkiler göstereceğini ve nasıl davranacağını olacağa/yaşanacağa yakın öngörebilmesidir. Kendini tanıyan insan zayıf ve güçlü yönlerini, istek ve gereksinimlerini bilir ve bunları (daha doğrusu kendisini) eksiği ile fazlası ile olduğu gibi kabullenir. İnsanın kendisini tanıması ve kişilik özelliklerini bilmesi, mutlu ve başarılı bir hayat yaşaması için gerekli olan en önemli becerilerden birisidir.

Kendini tanımak isteyen bir kişinin bugünkü tutum ve davranışlarını değerlendirdiği kadar kendisinin gelişim öyküsünü de (nasıl bir ailede, nasıl bir sosyal ortamda yetiştiğini) gözden   geçirmesi gerekmektedir. Özellikle çocukluk yaşlarında kişilik gelişimini etkileyebilecek önemli bir olay yaşayıp yaşamadığı, anne ve babasının birbiriyle ilişkileri, anneden ya da babadan uzun süre ayrı kalıp kalmadığı, okul deneyimleri, ilkgençlik deneyimleri, ilk cinsellik deneyimleri bunların arasında sayılabilir.

İnsanın önyargıları, tutumları, gereksinimleri karşıdaki insanı değerlendirmede ve onunla ilişkilerde çok belirleyici rol oynamaktadır. Her türlü gereksinim ve önyargı hem ilişkileri etkileyebilmekte, hem de karşıdakini değerlendirmede yanılmaya neden olmaktadır. Örneğin sevgi açlığı içinde olan bir kişi kendisine yakın davranan kişileri iyi insan olarak değerlendirebilmekte ve insanların sevgisini kazanmak için her türlü özveride bulunmaktadır. Bir başka örnek olarak eşcinsellik ile ilgili önyargılar ele alınabilir: Eşcinselliğe karşı olumsuz önyargılara ve tutuma sahip bir kişi eşcinselliği çağrıştıran davranışları olan bir kişi ile karşılaştığında ona karşı büyük olasılıkla ret edici bir tutum ve davranış gösterecektir.

.

Kitaptaki sayfa no: 37

Her insanın ilişkilerini olumlu ya da olumsuz etkileyen güçlü ve zayıf yönleri vardır. Zayıf yönlerinizin insan ilişkilerinde tutum, davranış ve duygularınızı nasıl etkilediğini gözden geçirin. Örneğin özdeğerlilik duygusu yetersiz ve benlik saygısı kırılgan insanlar, karşısındakini aşağılayan bir insanla karşılaştıklarında kolayca değersizlik duygusu yaşayarak öfkelenebilir, öfkelendiklerinde de ilişkiyi bozabilecek davranışlar gösterebilirler. Böyle bir durumda öfkelenen kişinin nasıl bir davranış göstereceğini büyük oranda onun kişilik yapısı belirler: kimi küser, geri çekilirken kimi öfke patlaması gösterir.

Diğer yandan insanın güçlü yönlerinin zayıf yönleri kadar insan ilişkilerini etkileyebildiği unutulmamalıdır. İnsan ilişkilerini olumlu etkileyen güçlü yönlerinizin farkında olur ve ilişkilerinizde bunları daha fazla kullanmaya çalışırsanız, bu yaklaşım daha etkili insan ilişkileri kurmanızı sağlar.

.

Kitaptaki sayfa no: 38

Sonraki sayfa                      İçindekiler 

*Bu metin Prof. Dr. Erol Özmen’in ‘Geçinilmesi Zor İnsanlarla Geçinme Sanatı’ kitabının 35.-38. sayfalarıdır.
Metnin kitapta hangi sayfada yer aldığı metnin sonunda “Kitaptaki sayfa no” olarak belirtilmiştir.
Bu sitede kitabın bazı bölümlerine ulaşmak mümkündür.
Aşağıdaki “içindekiler” düğmesine tıklayarak bölümlere ulaşabilirsiniz. 

Kitabın her türlü telif hakkı saklıdır.
Yazılı olarak izin almadan kitabın herhangi bir bölümü çoğaltılamaz.
Basılı olarak ya da internet ortamında yayınlanamaz.