Psikoloji & Psikiyatri

Psikoloji ve psikiyatrinin internet adresi
Stres – Stres Yönetimi
stres stres yonetimi stresle bas etme e1501702307741 - Stres

Stres, bir stres etmeni nedeniyle kişinin ruhsal gerilim, gerginlik ve zorlanma içinde olduğunu ifade eden bir kavramdır. Bu hislere hemen her zaman çarpıntı, terleme, ağız kuruluğu, aldığı nefesin yetmediği hissi gibi bedensel belirtiler eşlik eder.

Kişininin var olan ruhsal ya da bedensel dengesini ya da düzenini bozan ya da bozacağı düşünülen iç ya da dış etmenler ‘stres etmeni’ olarak adlandırılır. Stres etmenlerinin stres yaratma derecesi kişiden kişiye ve zamandan zamana farklılıklar gösterir.

Stres çoğu zaman belli bir düzeyde kalır ve kişinin karşı karşıya olduğu sorunu çözme isteğini arttırır. Ancak baş edilemeyen ya da uzun süren stres çeşitli ruhsal sorunların ve bedensel hastalıkların ortaya çıkmasına ya da daha da şiddetlenmesine yol açar.

Strese bireyin verdiği tepki süreci ‘genel uyum sendromu’ (‘genel adaptasyon sendromu’) olarak adlandırılır. Bu süreç ‘alarm‘, ‘direnme-uyum‘ ve ‘tükenme‘ olarak adlandırılan üç aşamadan oluşur. Alarm döneminde stres etmeni ile karşılaşan organizmada sempatik sinir sisteminin etkinliği artar ve ‘savaş ya da kaç tepkisi’ ortaya çıkar. Direnme-uyum döneminde ise organizma stres etmeni ile baş ederse uyumdan söz edilir ve her şey olağana döner. Stres etmeni sürer ve baş edilemezse organizma bir süre direnir fakat sonunda tükenir.

Stresle ilgili kısa ve öz bilgiler

  • Stres genellikle olumsuz yaşantılarla birlikte anılıyor olmakla birlikte ‘evlenme’, ‘çocuk sahibi olma’ ve ‘terfi etme’ gibi olumlu yaşantıar da insanları stres içine sokabilir. Örneğin mükemmeliyetçi kişilik yapısına sahip bir kişi terfi ettikten sonra o güne kadar yaşamadığı kadar stresli günler geçirebilir.
  • İnsanların kişilik yapıları nelerin onda daha fazla stres yapacağını ve stresi nasıl yaşayacaklarını belirleyen en önemli etmenlerden birisidir.
  • Strese genellikle olumsuz bir gözle bakılmakla birlikte stres uygun bir şekilde aşıldığında insanı olgunlaştıran bir yaşantıdır. Asıl önemli olan kişinin stresle baş edip edemediğidir.

Prof. Dr. Erol Özmen
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi
Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı

Muayenehane:
Talatpaşa Bulvarı, No: 50, Dora Apt, Kat: 3, Daire: 3, Alsancak, İzmir
Yüz yüze ya da  online görüşme randevusu için telefon : 0 542 236 13 54