Beden Takıntısı Kişiyi Nasıl Etkiler

Uzman Psikolog Zehra Erol

Beden takıntısı; kişinin görünümü ile ilgili memnuniyetsizliğinden dolayı yaşadığı üzüntüye bağlı olarak bedeni ile ilgili uzun zaman harcamasıdır. Kişi bedeninde kusurlu gördüğü yerle uğraşarak kendine sıkıntı veren duygulardan kurtulmaya çalışır. Beden takıntısı olan kişi zamanın büyük kısmını kusurlarının nasıl ortadan kaldıracağı veya saklayacağını düşünerek geçirir. İnsanların kendisini nasıl gördüğü ve bu görüntüden memnun olup olmadığı çok önemlidir.

Gün içinde herkes doğal olarak görünümü ile ilgili kısa süreler de olsa zaman harcar, beden takıntısı olan kişiler ise saatler harcar. Görünümünden memnuniyetsizliğini ve bunun kendi üzerinde yarattığı duygusal etkiyi azaltmak için bir takım davranışlar geliştirmiştir. Görünümünü kontrol etmek, aynaya bakmak, tartılmak, kıyafetleri giyip çıkararak bedenini ölçmek, rahatsız eden görüntüden uzak durmaya çalışmak en sık görülen davranışlardır. Aynı zamanda sosyal ortamlarda kusurlarını örtmek için nasıl davranmaları gerektiği üzerinde de kafa yorarlar.

Beden takıntısı olan kişiler vücudundaki kusurlu olduğunu düşündüğü yerle aşırı uğraştıkları için bir yandan düzeltmeye çalışırken diğer yandan aşırı uğraş nedeniyle bedenine zarar da verebilir. Örneğin cilt lekeleri ile aşırı uğraşan kişi cildini aşırı temizlerken tahriş etmesi gibi. Beden takıntısı olan kişiler için sıkıntılarını azaltmanın diğer yolu da insanlara nasıl göründüklerini direkt veya dolaylı yoldan sorarak kendilerini rahatlatmaya çalışmalarıdır. İyi göründüklerine ilişkin çevresinin onay vermesini beklerler. Çevreden ve sosyal ortamdan gelen fiziksel görünüme ait yorumlara aşırı hassastırlar. En ufak olumsuz algılamayı ciddi düzeyde sorun olarak yaşayabilirler.

Beden takıntısı oluşumunu tetikleyen nedenlerle ilgili araştırmalar devam etmektedir. Bu problemin oluşumdaki psikolojik faktörler travma yaşantıları, alay edilme, aile ve yakınlarının olumsuz yaklaşımları olarak değerlendirilmektedir. Bunun yanında günümüzde ”Güzel olmadan mutlu olmak zor” “güzel, yakışıklı görünmek” için neler yapılması gerektiğine dair toplumun ve medyanın direkt ya da dolayı verilen mesajlarda kişileri oldukça etkilemektedir.

Beden takıntısının terapisinde kişinin beden algısını etkileyen olumsuz düşünceleri ve temel inançları üzerinde çalışılır. Kişinin beden algısını aşırı odaklanmadan dolayı değişen davranışlarının farkına varması yeniden düzenlenmesi de hedeflerdendir. Sosyal yaşamın düzenlenmesi, aile desteğinin sağlanması da problemin tedavisinde oldukça önemlidir.

Uzman Psikolog Zehra Erol

www.zehraerol.com

Yazılı olarak izin alınmadan alıntı yapılamaz.

Uzman Psikolog Zehra Erol’un diğer makaleleri için lütfen tıklayınız