Hata Yapmak Neden Korkutur?

Uzman Psikolog Zehra Erol

Doğal olarak hiç kimse hata yapmak istemez. Yapılan hataların sonucunda yaşanan pişmanlık, üzüntü, acı duyguları ile baş etmek kolay değildir. Diğer yandan da hata yapmadan büyümek ve gelişmek mümkün değildir. Hatalardan edinilen bilgiler sayesinde duygusal ve psikolojik gelişme sağlanır.

Hata yaptığımız olaylara bakış açımızı ve tepkilerimizi anlarsak yaşadıklarımızdan öğrenerek ilerleyebiliriz.

Hata yaptığımızda karşılaştığımız sonuç olumsuz olduğunda benzer bir durumla tekrar karşılaşınca hata yapmamak için dikkatimizi daha çok odaklarız. Bu şekilde performansımızı arttırmaya ve hatadan öğrenmeye çalışırız. Ancak süreç her zaman bu şekilde olumlu ilerlemez. Olumsuz geri bildirimlerden fazla etkilenen, olumsuzluklarda kendinden şüphe etmeye meyilli kişiler hata yapmamak için kaçınma davranışı geliştirirler. Bu kişiler olumlu yorumlarla daha fazla beslenirler, kendilerini rahatsız edecek ortamlardan, ilişkilerden ve yaşantılardan uzak dururlar. Güvenli alanlar oluşturarak rahat hissederler.

Hata yapma kaygısının nedenleri

-Performansın sıklıkla değerlendirilmesi. Başarılı olmaya yönelik baskılar.

-Sık ve yoğun eleştiri

-Çocukluk yıllarında yapılan hatalara ebeveyn veya çevrenin verdiği aşırı tepkilerin bıraktığı izler.

-Çocukluk yıllarında ebeveynin çocuktan beklediği davranışların, çocuğun gelişim süreciyle uygun olmaması.

Hata yapmakla ilgili duyarlılığın azaltılması;

-Hata yapma endişenizin asıl kaynağını fark debilmek. (Başarısızlık, sevilmeme vb.. korkular olabilir..) Bu durumla ilgili yeni bir bakış açısı oluşturmak.

-Yapılacak olan eylemle ilgili katı hedefler belirlememek.

-Hata yapmaya yüklediğinzi anlamaları tekrar değerlendirmek. Hata yapmanın beceriksizlik, yetersizlikle ilgili olmadığını, öğrenmenin bir parçası olduğunu fark edebilmek.

-Hata yapmaya aşırı duyarlılığın yaşamınızı sınırladığını, performansınızı açığa çıkarmanıza engel olduğunu fark edebilmek.

-Bir sonraki aşama yerine şu ana odaklanmak.

-Hata yapmanın da yaşamın bir parçası olduğunu kavramak.

Uzman Psikolog Zehra Erol

www.zehraerol.com

Yazılı olarak izin alınmadan alıntı yapılamaz.

Uzman Psikolog Zehra Erol’un diğer makaleleri için lütfen tıklayınız