Psikoloji & Psikiyatri

Psikoloji ve psikiyatrinin internet adresi

Kıyaslanarak Büyümek Yetişkinlikte Yetersizlik Duygusunu Derinleştiriyor

Uzman Psikolog Zehra Erol
Kıyaslanarak Büyümek Yetişkinlikte Yetersizlik Duygusunu Derinleştiriyor Zehra Erol e1507461835408 - Kıyaslanarak Büyümek Yetişkinlikte Yetersizlik Duygusunu Derinleştiriyor
Anne, babası tarafından kıyaslanarak büyüyen kişiler ebeveynlerin bu yaklaşımlarının kendi üzerindeki etkisini yetişkinlikte daha fazla farkına varırlar. Çocukluktaki referanslar anne, baba ve çevreden gelen bilgilerdir. Bu kaynaklardan gelen yorumlar çocuğun kendini tanımlamasına neden olur. Kardeşin çok daha iyi okuyor, sınavından iyi not almış, sen okuduğunu anlamakta zorlanıyorsun..vb kıyaslamalar çocuğa bir şeylerin yeterli olmadığına eksik yapıldığına dair mesajlar verir.

Bu yaklaşımların yoğunluğu ve sıklığının etkisiyle bir süre sonra çocuk var olan gerçek kapasitesinin algılamakta ve ortaya koymakta zorlanır. Yaş büyüdükçe, gençlik ve yetişkinliğe doğru ilerledikçe çocuklukta başlayan yetersizlik duygusu pekişerek devam eder. Kişinin kendinden emin olma zorlukları ve kapasitesini ortaya koyamama süreci devam eder. Sonuç olarak kıyaslanarak büyümek yetişkinlikte yetersizlik duygusunun derinleşmesine neden olur.

-Anne ve/veya babanın kıyaslama davranışını kişi farkında olmadan benimser. Bir süre sonra kendi de yapmaya başlar.

-Kıyaslanarak büyüyen kişi var olan yetersizlik duygusunu aşmak için eksiklerini görmeye fazla odaklandığından bir süre sonra; eksik gör tamamla, eksik varsa düzelt döngüsü kendisini gerekçi değerlendirmesini zorlaştırır.

-Yaşanan yeni durumlarda de eski deneyimlerimize dayanarak karar veririz. Kıyaslanmaya karşı hassasiyeti olan bireyler yeni durumlarda kıyaslanma ihtimalinden bile rahatsız olurlar. Benzer durumlarda çok fazla düşünmeye ihtiyaç duymadan tepki verebilirler. Örneğin; Kardeşi ile kıyaslanarak büyüyen bir yetişkin, bu duruma hassasiyeti nedeniyle rekabet içeren iş veya sosyal ortamlarda kıyaslanacağını düşündüğü ortamlardan uzak durabilir, eleştirileceğini düşünerek aşırı açıklamalarla haklılığını anlatma çabasına girebilir.

Bu durumla nasıl başa çıkılabilir;

-Kişinin kendisi ile ilgili değerlendirmelerdeki olumsuzlukların farkına varması önemlidir.

-Bireyin eksiklerini görme tamamlama döngüsünün yerine eksikleri ve yapabildiklerini birlikte değerlendirmesi.

-Yetersizlik duygusuna bağlı kaygının farkına varmak ve kontrol edebilme çabası.

 

Uzman Psikolog Zehra Erol

www.zehraerol.com

Yazılı olarak izin alınmadan alıntı yapılamaz.

Uzman Psikolog Zehra Erol’un diğer makaleleri için lütfen tıklayınız