Psikoloji & Psikiyatri

Kontrol Bağımlılığı; Duygulardan Kaçınma

Uzman Psikolog Zehra Erol

Duygular yaşamın bir parçası. Aşık olmak, sevinmek ne kadar doğalsa, üzülmek, kıskanmak da doğal. Çoğunlukla kızgınlık, kaygı, üzüntü gibi zorlayıcı duyguların yaşanmaması gerektiğine inanılır. Bu tür duygular yaşayan çocuğa “üzülecek ne var”, “kıskançlık olmak güzel değil”, “ağlayacak ne var” gibi geri bildirimler verilmesi oldukça sık rastlanılan davranıştır. Böyle bir ortamda büyüyen birey için sıkıntı, mutsuzluk, üzüntü yaşanmaması gereken olumsuz duygulardır

Oysaki duygularımız bizi etkileyen olaylarla ilgili bilgi edinmemizi sağlayan, davranışlarımıza yön verirken bize yardımcı olan güçlü bilgi kaynaklarıdır. Bu duyguları görmezden gelmek veya baskılamak; bizi zorlayan stres yaratan durumlarda yaşama uyumumuzu kolaylaştıran, bizi koruyan bilgilerden kendimizi mahrum bırakmamıza neden olur. Acı, üzüntü gibi duyguların varlığını doğal karşılamayan kişiler için olumsuz duyguların yaşandığı ortamlar uzak durulması gereken yerlerdir. Bu ortamlarda bulunmaktan kaçınırlar veya böyle yerlerde bulunduklarında ortamı, durumları, kişileri kendilerini rahatsız etmeyecek şekilde organize ederler. Kontrol bağımlılığı olan kişilerde;

-Güvende hissetme ihtiyacı oldukça yoğundur. Güven her bireyin ihtiyacıdır. Ancak kontrol bağımlılığı olan kişiler sadece olan problemleri değil, sorun çıkma ihtimali olan durumlar üzerinden de kendini güvene almak çabasına girerler.

-Kontrol bağımlılığı olan kişilerde gelecek kaygısı yoğundur. “İlişkisi nasıl gidecektir?, İşinin geleceği nasıl olacaktır?” gelecekle ilgili bu tarz düşüncelerle zihni meşguldür.

-Olaylar kendi istediği gibi gitmediğinde de bu durumlarda ciddi üzüntü ve sıkıntı yaşarlar.

-Gelecek kaygısı, kendi kontrolü olmayan durumlarla başa çıkma zorlukları, mükemmeliyetçi tutumların yarattığı gerginlik kişinin sıkıntılı ve huzursuz hissetmesine neden olur. Bu kişiler kendi iç dünyalarında zaman zaman huzursuz dönemler yaşarlar. Bu nedenle de bu gerginliğin azalması için kendini rahatlatıcı aşırı davranışlar gösterebilirler. Aşırı alkol tüketme, aşırı internetle meşgul olma gibi.

-Kontrol bağımlısı kişiler her şeyin mükemmel bir düzen içinde olmasını beklerler.Bunun içinde hızlı bir kontrol mekanizmaları vardır.

-Kontrol bağımlısı kişiler de olayları kendi yararına düzenleme çabası vardır. Kontrol takıntısı mükemmeliyetçi tutumlarındaki katılığı ve olayları kendi yararına düzenleme çabası nedeniyle ilişkilerde sorunlar yaşarlar.

Uzman Psikolog Zehra Erol

www.zehraerol.com

Yazılı olarak izin alınmadan alıntı yapılamaz.

Uzman Psikolog Zehra Erol’un diğer makaleleri için lütfen tıklayınız