Mükemmeliyetçi Kişiler Hedeflerine Kendilerini Adarlar

Uzman Psikolog Zehra Erol

Sadece kendilerinden değil beraber çalıştıkları kişilerde aynı itina ve özeni göremedilerinde çabuk hayal kırıklığına uğrayabilirler. Sadece işte değil özel yaşamlarında da benzer bir durum söz konusudur. İlişkilerinde de özenlidirler. Yakınındaki kişilerden de ilişkilerinde itinalı davranmasını beklerler. Bu olmadığında mutsuzluk, hayal kırıklığı açığa çıkar. Bu kişiler yaşadıkları deneyimleri yeteri kadar özümsediklerinde kendi ve çevreleri ile ilgili hedefleri optimal düzeye getirebilirler. Buda yaşamlarını olumlu şekilde etkiler. Mükemmelliyetçiliğin farklı boyutları.

–Kendi merkezli mükemmeliyetçilik; Kişisel başarısızlık yaşamamak, yetersizlik duygularından kaçınma için kişi kendisine ait yüksek standartlar belirler. Bu standartlara ulaşmak için yoğun çaba sarf eder. Bu kişiler kendilerini aşırı eleştirirler.

–Çevresindeki kişilere odaklı mükemmeliyetçilik; Arkadaşlar, eşler, iş arkadaşlarına uygun olmayan hedefler belirler. Onlardan bu limitlere uymalarını beklerler. Çevresindeki insanlara karşı yargılayıcı ve eleştireldirler.

–Sosyal olarak belirlenen mükemmeliyetçilik; Toplumsal olarak belirlenen standartlara katı bir şekilde uyulmasına yönelik çabayı içerir. Aynı zamanda diğer insanların kendilerinde bu standartlara ulaşmasını beklediğine inanırlar.

Mükemmeliyetçilik ne zaman zorlayıcı olur ?

Mükemmelliyetçilik uygun hedefler oluşturulamadığında, yaşamının genelinde belirgin şekilde açığa çıktığında kişiye zarar vermeye başlar. Hedeflerine ulaşamadıklarında limitlerini, koşulları ve süreci tekrar değerlendirmek ve uygun hedefler belirlemek yerine kendilerini karşı sert yargılama sürecine girdiklerinde kendilerine saygılarını zedelerler. Uygun olmayan hedefler belirlemek başarısızlık, mutsuzluk ve hayal kırıklıklarının tekrar tekrar deneyimlenmesine neden olur. Aynı döngülerin tekrarı depresyon, umutsuzluk ve kaygıyı da beraberinde getirir.

Mükemmelliyetçi misiniz?

Aşağıda mükemmeliyetçiliğe işaret eden ifadeler vardır. Mükemmeliyetçi kişilerde bu yaklaşımlar sıklıkla görülür.

–Başkalarını olduğu gibi kabul etmekte zorlanırlar. Onları da sert şekilde eleştirirler. Çünkü onlarında en iyi şeylere layık olduğuna, başarılı olmaları gerektiğine inanırlar.

-Başkalarının da kendisinden yüksek beklentileri olduğuna inanırlar. Onların da beklentilerini gerçekletirmek isterler.

-Başkaları tarafından onaylanmak ve değerli görülebilmek adına başarılı olmak, bir takım hedeflere ulaşmak gerektiğine inanırlar.

-Hatalarına karşı düşük toleransları vardır. Bu nedenle kendilerini sert biçimde eleştirirler.

-Hedeflerine ulaşmak ana meseledir. Bu hedeflere ulaşılırken yaşadıkları süreçle ilgili yeteri kadar farkındalık oluşamayabilir. Süreçi yeteri kadar değerlendirememek deneyimlerini özümseyememelerine neden olur. Bu da benzer problemlerle tekrar tekrar karşılaşmalarına neden olur.

-Yaptıkları işi tam yapmak istemeleri hedeflerine aşırı odaklanmalarına, adeta kendilerini adamalarına neden olur. Buda detaylarla uğraşmalarının sebebidir. Yapacakları işi en iyi şekilde yapacaklarsa başlarlar, yapamayacağına inandıkları işe başlamazlar.

Uzman Psikolog Zehra Erol

www.zehraerol.com

Yazılı olarak izin alınmadan alıntı yapılamaz.

Uzman Psikolog Zehra Erol’un diğer makaleleri için lütfen tıklayınız