Ego – Benlik

Freud yapısal kuramında ruhsal aygıtı id (altbenlik), ego (benlik) ve süperego (üstbenlik) şeklinde bölümlere ayırarak inceler. Ancak bunlar somut, elle tutulur ve gösterilebilir yapılar olarak düşünülmemeldir. Her biri, ruhun belli özellikler taşıyan işlevlerine verilen addır. Bir sistem olarak düşünülen egonun temel işlevi düzenleyiciliktir. Ego; id’den gelen istekleri, çevresel koşulları ve süperegonun değerlendirmelerini dikkate alarak bireyin belli bir yönde davranmasını sağlar. Bu süreçte iç ve dış dünyadan gelen uyaranlar algılanır. İç değerler, gerçeklik ve toplumsal koşullar-kurallar dikkate alınarak algılar değerlendirilir. Ego; gerçekliği, id ve süperegoyu dikkate alarak belli bir denge tutturmaya çalışır. Bu denge tutturulamadığında ortaya çıkan anksiyete ile baş etmek için de savunma düzeneklerini kullanır.

Ego işlevlerinin önemli bir kısmı bilinçdışı nitelikler taşır. Örneğin savunma düzenekleri bilinçdışı işler. Başka bir deyişle birey savunma düzeneği kullandığının farkında değildir.

Bilinçlilik bir ego işlevidir. Birey yaşadığının ve yaşadıklarının farkına ego aracılığı ile varır.

Ego iç dünyadan ve dış dünyadan gelen uyaranların algıya dönüştürülüp dönüştürülmeyeceğini ve nasıl bir algıya dönüşeceğini belirler. Bu süreçte uyaranların büyük bir kısmını da bilinçdışına iter.

Ego gücü kişinin gerçeği değerlendirme yetisinin uygun biçimde geliştiğini, iç dünyadan ve dış dünyadan gelen uyaranları birbirinden ayırabildiğini, dürtülerinin uygun biçimde doyurabileceği yolları arayabilmesini ve zorunluluk söz konusu olduğunda doyumu geçici ya da kalıcı olarak engelleyebildiğini ifade eden bir kavramdır. 

Ego ile ilgili kısa ve öz bilgiler

• Günlük dilde aşırı özgüvenli, bencil ve kendisinden başka kimseyi önemsemeyen insanları ifade etmek için kullanılan egolu, egoist, egoizm ve egosu yüksek gibi ifadelerin psikolojide tanımlanan ego ile hiçbir ilişkisi bulunmamaktadır.
• İnternetten ego ile ilgili bilgi araştrıldığında “ego nasıl yenilir”, “egoyu kontrol altına almak”, “egodan kurtulmak”, “egoyu yönetmek” ve “egonun zararları” gibi ifadelerine rastlanmaktadır. Bu ifadelerde geçen ego sözcüğünün psikolojide tanımlanan ego ile uzaktan yakından ilgisi yoktur.

Güncelleme: 31.01.2021

Prof. Dr. Erol Özmen
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi
Psikiyatri Anabilim Dalı

Muayenehane:
Talatpaşa Bulvarı, No: 50, Dora Apt, Kat: 3, Daire: 3, Alsancak, İzmir
Yüz yüze ya da  online görüşme randevusu için telefon : 0 542 236 13 54

İlginizi çekebilecek diğer yazılar

İletişim & Psikanaliz – Doç. Dr. E. Oryal Taşkın

Ruhsal nedensellik – Doç. Dr. E. Oryal Taşkın

Bölmesel kuram: Bilinç, bilinçöncesi, bilinçdışı – Doç. Dr. E. Oryal Taşkın

Yapısal kuram: İd, ego, süperego – Doç. Dr. E. Oryal Taşkın

Ego Gücü Ya Da Güçlü Kişilik – Prof. Dr. Erol Özmen

İd / Altbenlik – Psikoloji & Psikiyatri Sözlüğü

Superego / Üstbenlik – Psikoloji & Psikiyatri Sözlüğü