Narsisizm / Özseverlik / Özsevi

Türkçede özseverlik ve özsevi olarak kullanılan narsisizmin günümüzde herkes tarafından kabul edilen bir tanımı yoktur. Narsisizm; kişinin kendisini beğenmesi, sevmesi, değerli ve önemli hissetmesi, kendisinden memnun olması ile ilişkilidir.

Narsisizm genel olarak sağlıklı ve patolojik narsisizm olarak ele alınmaktadır.

• Sağlıklı narsisizm: Kendini beğenme ve sevme ölçülü bir düzeyde kaldığında sağlıklı narsisizmden söz edilir. Kendini beğenme, sevme; diğer insanlar tarafından beğenilme ve sevilme insanın doğasında bulunan bir özelliktir ve ‘narsistik gereksinimler’ olarak da ifade edilirler.
• Patolojik narsisizm: Kendini beğenme ve sevmede ya da sevilme ve beğenilme gereksiniminde ölçü kaçırıldığında ise patolojik (sağlıksız, marazlı) narsisizmden söz edilir. Günlük konuşmalarda ‘kendine tapma’, ‘kendine aşık olma’, ‘kendini herkesten farklı ve üstün görme’, ‘kendine hayran olma’ ve ‘kendini büyük görme’ olarak ifade edilen durumlar akla daha çok patolojik narsisizmi getirir. Patolojik narsisizm olarak tanımlanan özellikler çoğu zaman o kişide narsistik kişilik bozukluğunun olduğuna işaret eder.

Narsisizm ve narsistik kişilik bozukluğu genel olarak büyüklenmecilik çerçevesinde ele alınıyor olmasına karşın bazı yazarlar narsisizmin büyüklenmeci ve kırılgan boyutu olduğunu düşünmektedirler. Büyüklenmeci narsisizmde görünür durumda olan büyüklenmecilik, kırılgan narsisizmde ‘gizli’, ‘görünmez’ ya da ‘sessiz’ bir durumdadır. Kırılgan narsisizmde başkaları tarafından yapılan eleştirilere ve olumsuz değerlendirmelere bir duyarlılık söz konusudur.
Kırılgan narsizmde görülen “sessiz büyüklenmecilik” eleştirilmeye ya da değerlendirilmeye yönelik aşırı hassasiyet, bireyin başkaları tarafından değerlendirilme ihtimalinin bulunduğu durumlarda kendisini spot altında hissetmesi ve kaçınma davranışları göstermesi ile karakterizedir. Olumsuz değerlendirilmeye yönelik kaçınma davranışları ise büyüklenmeci kendiliğin sürdürülmesini sağlamaktadır (Eldoğan 2016).

Prof. Dr. Erol Özmen
Manisa Celal Bayar Üniversitesi
Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı

Kısa ve öz bilgiler

• Narsisizm kendi başına ruhsal bir hastalık ya da ruhsal sorun olarak düşünülmemelidir. Belli bir düzeyde ve nitelikte kalması durumunda varlığı olağan bir durumdur. Fakat bazen de bir ruhsal hastalık ya da kişilik bozukluğu belirtisi olabilmektedir.

Prof. Dr. Erol Özmen
Manisa Celal Bayar Üniversitesi
Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı

Muayenehane:
Talatpaşa Bulvarı, No: 50, Dora Apt, Kat: 3, Daire: 3, Alsancak, İzmir
Yüz yüze ya da  online görüşme randevusu için telefon : 0 542 236 13 54

İlginizi çekebilecek yazılar

Kendini Sevmek – Klinik Psikolog Esin Nur Akyıldız

Narsisizm – Prof. Dr. Erol Özmen

Kendini Sevme mi Narsisizm mi? – Prof. Dr. Erol Özmen

Narsisistik Kişilik – Prof. Dr. Erol Özmen

Narsisistik Kişilik Özellikleri – Prof. Dr. Erol Özmen

Yoksa ben de narsist miyim? – Prof. Dr. Erol Özmen

Narsistik Kişilik Bozukluğu – Psikoloji & Psikiyatri Sözlüğü

Kıskançlık – Prof. Dr. Erol Özmen

Bencillik – Psikoloji & Psikiyatri Sözlüğü

Bencillik testleri

Kendini tanıma testleri

Kişilik testleri