Psikoloji & Psikiyatri

Psikoloji ve psikiyatrinin internet adresi

Obsesif Kompulsif Kişilik Bozukluğu
Saplantılı Zorlantılı Kişilik Bozukluğu

obsesif kompulsif kisilik e1486798586342 - Obsesif Kompulsif Kişilik Bozukluğu

Hepimizin tanıdıkları arasında biraz fazla titiz, temiz, düzenli, verimliliği ve üretkenliği çok önemseyen insanlar mutlaka vardır. Bu kişilerin obsesif kompulsif kişilik yapısında olma olasılıkları çok yüksektir. Obsesif kompulsif kişilik yapısı olanlar her şeyi kontrol altında tutmak isteyen, titiz, düzenli, disiplinli, kuralcı, dakik, inatçı, aşırı tutumlu, kılı kırk yaran, ayrıntıcı, mükemmeliyetçi, sorumluluk duyguları aşırı gelişmiş, duygusal olmayı zayıflık olarak gören, iş düşkünü, kolay karar veremeyen, katı, esneklik gösteremeyen, mantıkçı ve mantığı önplanda tutan, kişilerdir. Ancak obsesif kompulsif kişilik denebilmesi için bunların hepsinin birlikte bulunması gerekmemektedir. 

  • Her şey tam istedikleri gibi zamanında ve gerektiği şekilde olsun isterler. Kendilerinin dakik olmaları yanında başkalarının da dakik olmasını beklerler. İşler planlandığı (ya da onun planladığı) şekilde gitmezse sinirlenirler.
  • En ufak hatayı affetmezler. Bir hata yapıldığında ya da yanlış bir şey olduğunda yalnız diğer insanları değil kendilerini de acımasızca eleştirirler. Kusursuzluk arayışı içindedirler.
  • Gerçekleşmesi mümkün olmayan mükemmeliyetçilik anlayışları vardır. Ne yaparlarsa yapsınlar mükemmel olmadığı kaygısı yaşarlar. Mükemmeliyetçi ve ayrıntıcı olmaları, en iyisini yapma ve en küçük ayrıntıyı atlamama çabası bazen işleri bitirememelerine neden olmaktadır.    
  • Yüksek ve ulaşılması olanaksız standartları vardır. Kendilerinin uymaya çalıştığı bu standartlara başkalarının da uymasını beklerler.
  • Onlara işkolik dense yeridir. Yapılması gereken işler bir türlü bitmez onlar için. Hep en mükemmelin peşindedirler. Her anın verimli ve üretken biçimde geçmesi için didinirler. İzin kullanmayı ve tatile çıkmayı neredeyse boşa geçen zaman gibi görürler.
  • Kendi kanaatlerinin ve düşüncelerinin mutlak doğru olduğuna inanırlar. Katı ve inatçıdırlar. Gerektiği yerde mümkün olsa bile esneklik göstermezler.
  • Her şeyi kontrol altında tutmak isterler. Her şeyin kendi belirledikleri ve yönlendirdiği şekilde olması için her şeye karışırlar. Düşündüklerinden, planladıklarından farklı bir şey olmasından çok rahatsız olurlar. Belirsizlik onlar için ürkütücüdür. Yaşamlarında ne, nerede, ne zaman ve nasıl olacak bilmek ve yönlendirmek isterler.
  • Sorumluluk sahibi olmaları, ahlaki değerlere uymaları ve yüksek standartları olması nedeniyle genellikle güvenilir insanlardır.
  • Obsesif kompulsif bozukluk ile aynı sözcükleri taşıyan adının olması ikisinin birbiri ile karıştırılmasına neden olmaktadır. Oysa ikisi faklı tanılardır. Sıklıkla bir arada olması da bu karışıklığı arttırmaktadır. Ruh sağlığı alanında obsesyon ve kompulsiyon olarak adlandırılan belirtilerin varlığında obsesif kompulsif bozukluk tanısı düşünülür
  • Kişilik yapısı ile kişilik bozukluğunun sınırlarının belirlenme zorluğu obsesif konpulsif kişilik için de geçerlidir. Aslında bazı özel durumlar dışında bu ayırımı yapmanın yararı ve gerekliliği de bulunmamaktadır. Kişilik özelliklerinin varlığından çok bu özelliklerin kişinin yaşamını nasıl etkilediği daha önemlidir. Kişilerarası ilişkilerde sorun yaratıyorsa, kişinin yaşam kalitesini bozuyorsa, mutsuz olmasına neden oluyorsa, rahatsız edici düzeyde anksiyete ve depresyon gibi ruhsal belirtiler oluşturuyorsa ister bir kişilik bozukluğu söz konusu olsun isterse olmasın psikolojik ve psikiyatrik yardım almayı gerektiren bir durum söz konusu demektir.
  • Bütün obsesif kompulsif kişilik özellikleri olanların benzer davranışlar göstereceği düşünülmemelidir.  Esneklik gösterebilen ile gösteremeyen, kişilik özellikleri tarzında olan ile kişilik bozukluğu tarzında olan arasında büyük farklılıklar olmaktadır. Diğer yandan hiçbir insanda tek bir kişilik yapısı bulunmaz. Obsesif kompulsif kişilik özellikleri ile birlikte bulunan diğer kişilik yapıları da obsesif kompulsif kişilik özellikleri olanların birbirine çok farklı davranış özelliklerine sahip olmalarına yol açmaktadır.

Prof. Dr. Erol Özmen
Manisa Celal Bayar Üniversitesi
Tıp Fakültesi
Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı

Muayenehane:
Talatpaşa Bulvarı, No: 50, Dora Apt, Kat: 3, Daire: 3, Alsancak, İzmir
Yüz yüze ya da  online görüşme randevusu için telefon : 0 542 236 13 54