Psikoloji & Psikiyatri
Psikoloji ve psikiyatrinin internet adresiDepresyonlu Hastaların Akıllarına Takılan Sorular
Prof. Dr. Erol Özmen
Bunlar yalnız benim başıma mı geldi ?
Eğer yakınlarında depresyon yaşayan bir kişi yoksa, bir çok hasta yaşadıklarının yalnız kendi başına geldiğini düşünür. Oysa depresyon toplumda çok yaygın görülen hastalıklardan birisidir.
Depresyon ciddi bir ruhsal hastalığın öncüsü olabilir mi ?
Ruhsal hastalıklar ile ilgili bilgi yetersizliği ya da yanlış inanışlar nedeniyle halk arasında her türlü ruhsal hastalık aynı kefeye konmaktadır. Oysa ruhsal hastalıklar birbirine göre çok farklı özellikler taşımaktadırlar. Depresyon da bir çok ruhsal hastalıktan yalnız birisidir ve kendi başına başka bir ciddi ruhsal hastalığın öncüsü değildir. Depresyon tedavisi en iyi bilinen ve tedaviye genellikle iyi cevap veren bir hastalıktır.
İlaç kullanıyorum ama neden iyileşmiyorum ?
Depresyonlu hastaların tedavisinde kullanılan ilaçların iyileştirici etkilerinin başlaması için ilaçların ara verilmeksizin en az 2-4 hafta kullanılması gerekmektedir. Diğer yandan bu ilaçların yan etkileri ise ilk günlerden itibaren başlayabilmektedir. Bu durum bir çok hastada “iyileşmek bir yana daha da kötüleştim” tarzında düşünceler yaratabilmektedir. Ne yazık ki bu durum günümüzde kullanılan bütün ilaçlar için geçerlidir. Ancak ilk günlerde ortaya çıkan ilaç yan etkileri zaman geçtikçe ortadan kalkmakta ya da hastayı rahatsız etmeyecek boyutlara inmektedir. Birkaç hafta geçmesine karşın hastayı rahatsız eden yan etkiler varsa hastalar bunu doktorlarına mutlaka iletmelidirler – günümüzde çok farklı özellikler taşıyan antidepresan ilaçlar bulunduğundan ilacın değiştirilmesi gündeme gelebilir.
Bu ilaçları ne kadar süre kullanacağım ?
Depresyon tedavisinde ilaçlar başlangıçta tedavi edici amaçla, daha sonra ise bir süre koruyucu amaçla kullanılırlar. Hastalık iyileştikten sonra yani hastalığın bütün belirtileri geçtikten sonra da antidepresan ilaçların koruyucu amaçla en az altı ay daha kullanılması gerekmektedir. En az altı ay olarak belirtilen sürenin ne kadar olacağı hastadan hastaya değişmektedir; bu nedenle hastaların kendi durumlarını diğer depresyonlu hastalarla kıyaslamaması ve ilaçlarını ne kadar süre kullanacağını doktoruyla konuşması gerekmektedir.
Depresyon geçirdiğimi duyarlarsa benim hakkımda ne düşünürler ?
Toplum içinde ruhsal hastalıklar ile ilgili bir çok yanlış inancın ve önyargının bulunduğu bilinen bir gerçektir. Ancak hastaların hastalıklarını saklamaları da sorunu çözmemekte, çoğu zaman da başka sorunlar yaratmaktadır. Öncelikle hastaların kendileri ve hastalıkları ile ilgili düşüncelerini gözden geçirmeleri gerekmektedir. Hastaların durumlarını paylaşmaları ya da açıklamaları gerektiği yerlerde bunu açıklamaktan rahatsız olmamaya alışmaları gerekmektedir. Diğer yandan unutulmaması gereken konulardan birisi de depresyon tedavisi gören kişinin bunu herkese söylemesinin gerekli olmadığıdır; durumunun ne kadarını, kiminle paylaşacağına karar verecek olan kişi hastanın kendisidir.
Doktor benden bazı tetkikler yaptırmamı istedi, neden ?
Doktorlar depresyon tanısı koydukları hastadan bazı laboratuvar tetkikleri isteyebilirler. İstenmesinin nedeni bazı bedensel hastalıkların doğrudan beyni etkileyerek depresyon ortaya çıkarabilmesinden kaynaklanmaktadır. Hatta bazen depresyon belirtileri bu hastalıkların ilk belirtileri olabilmektedir. Yapılması istenebilen laboratuvar tetkikleri arasında (1)tam kan sayımı, (2)Tiroid bezi hormon düzeyleri (T3, T4 ve TSH), kalsiyum, fosfor, glukoz, (3)idrar tetkiki, kan üre azotu bulunabilir. Ayrıca ilaç başlanması düşünülen hastalardan da EKG ve karaciğer fonksiyon testleri de istenebilir. Bazı durumlarda ise beyin tomografisi ve manyetik rezonans gibi tetkikler de istenebilmektedir.
Prof. Dr. Erol Özmen
Manisa Celal Bayar Üniversitesi
Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Muayenehane:
Talatpaşa Bulvarı, No: 50, Dora Apt, Kat: 3, Daire: 3, Alsancak, İzmir
Yüz yüze ya da online görüşme randevusu için telefon : 0 542 236 13 54
Yazılı olarak izin alınmadan alıntı yapılamaz.
Prof. Dr. Erol Özmen’in diğer makaleleri için lütfen tıklayınız