Umutsuzluk / Ümitsizlik

Türk Dil Kurumu tarafından yayımlanan Güncel Türkçe Sözlük’te ‘ummaktan doğan güven duygusu’ olarak tanımlanan ve geleceğe yönelik olarak olumlu beklentilere sahip olma duygusunu belirten umut, insana gelecekte karşılaşabileceği olumsuz yaşantılarla baş edebileceği duygusunu vererek ruh sağlığını olumlu etkiler.

Umudun karşıtı olan umutsuzluk ise, bireyin ruh sağlığını olumsuz etkilemesinin yanı sıra, depresyon ve intihar gibi ruhsal sorunlara yol açan ve bu ruhsal rahatsızlıklarda klinik tabloların bir parçası olarak yer alan bir duygudur.

Umutsuzluk gelecekle ilgili olumsuz beklentiye işaret eder. Karamsarlığı ve kötümserliği de içerir. Umutsuzluğun yaşamın belli alanlarını içermesi ile tüm alanlarını içerecek biçimde yaşanması birbirinden ayırt edilmelidir.  Yaşamın tüm alanlarını içeren umutsuzluk ciddiye alınması ve profesyonel yardım arayışına girilmesi gereken bir durumdur. Yaşamın belirli alanlarını içeren umutsuzluk görece daha doğal bir durumdur. Ancak bireysel ve simgesel bir anlam taşıyıp taşıyabileceği unutulmamalıdır.    

Umutsuzluk ile ilgili kısa ve öz bilgiler

• Yaşam içinde bir insanın kendisini zaman zaman ümitsiz ve karamsar hissetmesi son derece olağandır. Umutsuzluğun uzun sürmesi, şiddetli olması ve bireyin yaşam kalitesini olumsuz etkilemeye başlaması bir ruhsal hastalığın gelişmiş olabileceğini düşündürmektedir.
• Kronik seyirli ve görece daha hafif seyreden bir depresif bozukluk olan distimide görülen belirtilerden birisi de umutsuzluktur. Birçok kişinin distimiyi bir yaşam biçimiymiş gibi algılıyor olması ve tedavi gerektiren bir ruhsal rahatsızlık olması nedeniyle distiminin fark edilmesi çok önemli bir konudur.
• Umutsuz olmak için gerçekçi nedenlerin var olması yaşanan umutsuzluğun bir ruhsal hastalık belirtisi olma olasılığını ortadan kaldırmamaktadır. Umutsuzluk yanında diğer ruhsal hastalık belirtilerinin varlığı bir ruhsal hastalık olma olasılığını arttırır.
• Bireylerdeki umut ve umutsuzluk düzeyini belirlemek için geliştirilen ölçekler arasında ‘Beck Umutsuzluğu Ölçeği’, ‘Umutsuzluk, Çaresizlik ve Talihsizlik Ölçeği’, ‘Sürekli Umut Ölçeği’, ‘Bütünleyici Umut Ölçeği’  ve ‘Geleceğe Yönelik Öngörüler Ölçeği’ sayılabilir. 

Prof. Dr. Erol Özmen
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi
Psikiyatri Anabilim Dalı

Muayenehane:
Talatpaşa Bulvarı, No: 50, Dora Apt, Kat: 3, Daire: 3, Alsancak, İzmir
Yüz yüze ya da  online görüşme randevusu için telefon : 0 542 236 13 54

İlginizi çekebilecek diğer yazılar

Depresyon – Psikoloji & Psikiyatri Sözlüğü

Depresyonlu hastaların akıllarına takılan sorular – Prof. Dr. Erol Özmen

Depresyonlu kişilerde hangi belirtiler görülür ? – Prof. Dr. Erol Özmen

Öğrenilmiş çaresizlik – Psikoloji & Psikiyatri Sözlüğü