Stresle Baş Etme, Stresle Başa Çıkma, Stres Yönetimi

Çok çeşitli stres tipleri (akut stres, kronik stres, iş stresi, sınav stresi gibi) olması ve stresin öznel boyutunun çok belirleyici olması nedeniyle her türlü stresle baş etmede geçerli olacak yöntemleri sıralamak mümkün değildir. Bu nedenle aşağıda sayılan önerileri herkes yaşadığı stresi ve kendi kişilik özelliklerini hesaba katarak dikkate almalıdır.

Stresle baş etmede kullanılabilecek genel becerileri şu şekilde sıralayabiliriz:

• Bilgi edinme: Stresin biyolojik, psikolojik ve sosyal yönleri konusunda bilgi sahibi olma kişinin kendi stresini anlamasını kolaylaştırır. Bu nedenle belki de stresle baş etme çabasında ilk yapılması gereken doğru kaynaklardan stresle ilgili genel bilgi edinmektir.
• Gözlem: Stresin kişisel kaynaklarını bulmak amacıyla kişinin kendisini gözlemesi gerekir. Fakat doğruya ulaşabilmek için bu gözlemin önyargısız ve hoş görülü biçimde yürütülmesi gerekir. Kişi ne zaman, nerede, hangi durumlarda, ne gibi konularda daha fazla stres yaşamaya yatkın olduğunu belirlemelidir. Diğer yandan stresi nasıl yaşadığı ve stresle nasıl baş etmeye çalıştığını da gözlemelidir.
• Kendini tanıma: Kendisini iyi tanıyan kişi stres etmenleri ve stres ile daha kolay baş edebilmekte, gerektiğinde de çok önceden önlemler almaktadır.
• Kendini sevme: Kendisini önyargısız biçimde değerlendirebilen, kendisi ile ilgili değerlendirmelerinde kendine hoş görüyle yaklaşan kişiler stres ve stresin yarattığı ruhsal zorlanmaları daha kolay atlatmaktadır.
• Duygu yönetimi: Stres sırasında yaşanan duygular kişinin dünyayı algılayışını, kendisini değerlendirişinin ve davranışlarını olumsuz etkileyebilmektedir. Duygu yönetimi bu sürecin daha sağlıklı geçmesinde onemli bir role sahiptir.
• İlişkileri yönetebilme: Diğer insanlarla ilişkilerde hem kendisinin hem diğer insanların nasıl davranacağını öngörebilme ve bu çerçevede ilişkileri yönlendirebilme ilişkileri yönetebilmenin göstergeleridir. Bu da hem stresin ortaya çıkmasını hem de yaşanan stresin daha kolay atlatılmasını sağlamaktadır.
• Düzenli egzersiz yapma: Düzenli egzersiz beden ve ruh sağlığını olumlu yönde etkilemektedir. Ayrıca egzersiz stresle ilgili güncel duyguların da yatışmasını sağlamaktadır.
• Ego gücü: Ego gücü yeterli olan insanlar her türlü sorunu daha sağlıklı biçimde değerlendirebilen ve görece daha sağlıklı ruhsal düzenekler kullanırlar. Dolayısıyla stresle baş etme güçleri de daha yüksektir.

Stresle baş etme ilgili kısa ve öz bilgiler

• Stresle baş etme öğrenilebilen ve edinilebilen bir beceridir. Ancak bu becerinin kazanılması sabırlı ve uzun dönemli çaba sonucunda elde edilebilmektedir.
• Stresle baş etmede kişilik yapılarının rolü çok önemlidir. Herkes kişilik yapıları tarafından belirlenen kendine özgü yollarla stresle baş etmeye çalışır.

Prof. Dr. Erol Özmen
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi
Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı

Muayenehane:
Talatpaşa Bulvarı, No: 50, Dora Apt, Kat: 3, Daire: 3, Alsancak, İzmir
Yüz yüze ya da  online görüşme randevusu için telefon : 0 542 236 13 54

İlginizi Çekebilecek Yazılar

İş Hayatındaki Stresi En Aza İndirmenin Yolları – Prof. Dr. Erol Özmen

‘Onun Stres Topu Olmak İstemiyorum’ – Prof. Dr. Erol Özmen

Kişilik Yapısına Özgü Stres Yaşama Nedenleri – Prof. Dr. Erol Özmen

Mazeretim Var Stresliyim Ben !! – Uzman Psikolog Tarık Gandur

Stresle Başa Çıkma Yolları – Klinik Psikolog Çağla Ulaş

Anksiyete – Psikoloji & Psikiyatri Sözlüğü

Çatışma Yönetimi – Psikoloji & Psikiyatri Sözlüğü

İş Yeri Stresi – Psikoloji & Psikiyatri Sözlüğü

Sınav Kaygısı – Psikoloji & Psikiyatri Sözlüğü

Stres – Psikoloji & Psikiyatri Sözlüğü

Tükenmişlik Sendromu – Psikoloji & Psikiyatri Sözlüğü